دامنه شمول و بخش‌های جایزه ملّی تعالی سازمانی

همه سازمان‌ها و بنگاه‌های ایرانی که در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کنند، می‌توانند متقاضی جایزه ملّی تعالی سازمانی باشند.

این جایزه به تفکیک در پنج بخش ذیل اعطا می‌شود:

1. بخش ساخت و تولید
2. بخش خدمات
3. بخش سلامت
4. بخش آموزش
5. بخش عمومی و غیرانتفاعی

هر یک از بخش‌‌های پنج گانه فوق نیز می‌توانند در دو گروه “سازمان‌‌های کوچک و متوسط” و “سازمان‌های بزرگ” تقسیم‌بندی ‌شوند که متناسب با تعداد کارکنان آنها این تقسیم‌بندی صورت می‌پذیرد.

سازمان‌های با تعداد کارکنان ۱۵۰ نفر یا بیشتر در گروه سازمان‌های بزرگ و سازمان‌های با تعداد کارکنان کمتر از ۱۵۰ نفر، در گروه سازمان‌های کوچک و متوسط قرار می‌گیرند.

ملاک محاسبه تعداد کارکنان، میانگین شاغلین سازمان در سه ماهه اول دوره اعطای جایزه است.

در ادامه هر کدام از بخش‌های فوق الذکر به طور مختصر توضیح داده می‌شوند:

1. بخش ساخت و تولید

کلیه سازمان‌ها یا شعب و نمایندگی آنها که در زمینه تولید محصول فیزیکی فعالیت کرده و محصولات تولید شده یا فرآیندهای ساخت را به فروش می‌رسانند، همچنین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، معدن کاوی و ساختمان‌سازی می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.

توجه: سازمان‌هایی که در بخش ساخت و تولید قرار دارند، انتفاعی هستند. تا کنون از صنایع مختلفی مانند فولاد، خودروسازی، قطعه سازی، نیروگاهی، صنعت سیمان، صنایع پتروشیمی، پالایشگاه نفت و گاز، داروسازی، مسکن ، کاشی و سرامیک و لوازم خانگی، در جایزه حضور داشته اند.

2. بخش خدمات

کلیه سازمان‌ها یا شعب و نمایندگی آنها که در زمینه فروش خدمات فعالیت می‌کنند، می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.

توجه: سازمان‌هایی که در بخش خدمات قرار دارند، انتفاعی هستند. تا کنون از صنایع مختلفی مانند بانک، بیمه، خدمات مهندسی، خدمات پیمانکاری، موسسات حسابرسی، خدمات ICT، شرکت گاز، فروشگاه های زنجیره ای، صنعت آب و فاضلاب، در جایزه حضور داشته اند.

3. بخش سلامت

شرکت‌کنندگان در این بخش از جایزه عبارتند از سازمان‌هایی که در ارائه خدمات طبی، جراحی و بهداشت و درمان مستقیماً با افراد سر و کار دارند، اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی، عمومی، خصوصی، دولتی و نیز برخی از شعب یا نمایندگی سازمان‌ها می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.

تا کنون تعداد قابل توجهی از بیمارستان ها و مراکز درمانی در جایزه حضور داشته اند.

4. بخش آموزش

شرکت‌کنندگان در این بخش از جایزه عبارتند از سازمان‌هایی که خدمات آموزشی را در کل کشور ارائه می‌کنند، اعم از سازمان‌های انتفاعی و غیر انتفاعی، عمومی، خصوصی، دولتی و نیز برخی از شعب یا نمایندگی آنها می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.

5. بخش عمومی

کلیه سازمان‌های عمومی دولتی و غیر دولتی و شعب یا نمایندگی آنها می‌توانند در این بخش از جایزه شرکت کنند.

توجه: سازمان‌هایی که در بخش عمومی قرار دارند، غیر انتفاعی هستند. تا کنون از نیروهای انتظامی، استانداری، جهاد کشاورزی، در این جایزه حضور داشته اند.

سطوح تعالی در جایزه ملّی تعالی سازمانی

سطوح تعالی، سازمان‌ها را در دستیابی به تعالی متمایز می‌کند و میزان موفقیت آنها را در دستیابی به تعالی، نشان می‌دهد. جایزه ملّی تعالی سازمانی، دارای سطوح زیر است:

تندیس‌های بلورین، سیمین و زرّین

تقدیرنامه برای تعالی

گواهی تعهد به تعالی

فرآیند جایزه در هر کدام از این سطوح و در هر کدام از بخش‌های جایزه ملّی تعالی سازمانی به تفکیک به اجرا گذاشته شده و برندگان هر یک از سطوح در هر گروه، بطور جداگانه انتخاب و معرفی می‌شوند.

سازمان‌هایی که به هر یک از سطوح تعالی دست پیدا کنند، می‌توانند از نشان مربوط به همان سطح (نشانهای تعالی) در تبلیغات خود استفاده کنند. دستیابی به هر یک از سطوح فوق به میزان امتیاز کسب شده در ارزیابی بستگی دارد.

“سازمان سرآمد سال” در هر دوره جایزه معرفی می‌شود.

سازمان سرآمد سال سازمانی است که تنها برنده سطح تندیس زرین در بالاترین بازه ۵۰ امتیازی در آن سال است. در صورتی که در بالاترین بازه ۵۰ امتیازی بیش از یک سازمان برنده تندیس زرین وجود داشته باشد؛ یکی از این سازمانها، توسط کمیته داوری به عنوان سازمان سرآمد در آن سال انتخاب و معرفی می‌شود.

امتیازات و شرایط دستیابی  به سطوح تعالی

حدنصاب و شرایط دستیابی  به سطوح تعالی  در جدول زیر آمده است:

تذکر مهم:

سازمان‌هایی که برای نخستین بار در فرآیند جایزه ملّی حضور می‌یابند، یا در دوره‌های قبل شرکت کرده‌اند ولی موفق به دستیابی به هیچ یک از سطوح تعالی نشده‌اند، توصیه می‌شود که برای یکی از سطوح گواهی تعهد به تعالی یا تقدیرنامه برای تعالی شرکت کنند.

در صورتی که این سازمان‌ها علاقمند به حضور در سطح تندیس‌ها باشند، ضروری است گزارشی در حداکثر ۶ صفحه که در برگیرنده اطلاعاتی در ارتباط با فرآیند آموزش‌های مرتبط با تعالی سازمانی، اجرای فرآیند خود ارزیابی، استخراج، اولویت‌بندی و اجرای برنامه‌های بهبود است، تهیه و حداکثر تا دو ماه قبل از آخرین مهلت تحویل اظهارنامه، آن را به دبیرخانه تحویل دهند.

متقاضیانی که به حد نصاب تندیس‌ها دست نیابند، در صورتی که شرایط دریافت “تقدیرنامه برای تعالی” و “گواهی تعهد به تعالی” را احراز کنند، در صورت تمایل، تقدیرنامه یا گواهی نامه به آنها اعطا خواهد شد.

برترین سازمان‌های شرکت‌کننده در فرآیند اعطای جایزه ملّی تعالی سازمانی که دستاوردهای شاخصی در بعضی زمینه‌های مرتبط با مدل تعالی سازمانی داشته باشند، ‌جهت الگوبرداری سایرین، انجام فرآیند بهینه‌کاوی و استفاده از بهترین تجارب، به انتخاب کمیته داوران در مراسم اعطاء جوایز، معرفی خواهند شد.

سازمان‌هایی که موفق به دریافت هر یک از تندیس‌ها می‌شوند، می‌توانند با ذکر سال دریافت تندیس، ‌به مدت ۳ سال از نشان آن در اطلاع‌رسانی‌ها و تبلیغات خود استفاده نمایند.